Nederland staat voor een complexe woningbouwopgave. Terwijl de roep om meer betaalbare woningen steeds urgenter wordt, blijft het potentieel van bestaande leegstaande gebouwen grotendeels onbenut. Juist hier ligt een enorme kans: het transformeren van leegstaande kantoren en panden naar woonruimte biedt snelle en duurzame oplossingen voor het woningtekort. Bij SVn zagen we in 2024 opnieuw hoe publiek-private samenwerking cruciaal is om projecten op gang te brengen waar commerciële partijen terughoudend zijn om de eerste stap te zetten.
Met de Transformatiefaciliteit droegen we zichtbaar bij aan het vergroten van de woningvoorraad. Deze succesvolle aanpak toont aan dat transformatieprojecten niet alleen snel, maar ook efficiënt en duurzaam bijdragen aan het oplossen van de wooncrisis.
Daarnaast hebben we verdere stappen gezet op het gebied van verduurzaming en onderhoud. Met de lancering van het Toekomstbestendig Onderhoudsfonds ondersteunen we Verenigingen van Eigenaren bij het realiseren van noodzakelijk onderhoud en verduurzaming. Zo zorgen we ervoor dat bestaande woningen toekomstbestendig blijven en bijdragen aan een leefbare, duurzame woonomgeving.
Onze impact als maatschappelijke financier blijft groeien. In 2024 verstrekten we 13.427 leningen ter waarde van € 431 miljoen. Digitalisering en efficiëntere processen hebben ons geholpen om deze groei te realiseren en nog sneller in te spelen op maatschappelijke behoeften.
Ook in 2025 blijven we investeren in innovatieve financieringsoplossingen en versterken we onze samenwerking met impactinvesteerders en institutionele partijen. Zo willen we gezamenlijk bouwen aan een inclusieve, duurzame en toekomstbestendige woon- en leefomgeving.
Stella Vos-van Daatselaar & Arjen Gielen SVn Directie
Het verhaal van Stimuleringslening kleine VvE met NHG
De Stimuleringslening kleine VvE met NHG is speciaal bedoeld om een Vereniging van Eigenaars (VvE) te helpen hun gebouw energiezuiniger en duurzamer te maken en tegelijkertijd het achterstallig onderhoud aan te pakken. Inmiddels zijn de eerste leningen verstrekt en de werkzaamheden afgerond. De VvE van mevrouw Araújo knapte het dak op. “We merken nu al dat het effect heeft.”
De VvE van Araújo stond voor een dringende uitdaging: het bitumen dak van hun complex was in slechte staat. “Onze woningen zijn vrij oud en we hadden niet genoeg budget om de kosten zelf te dekken,” legt Araújo uit. Via de website van de gemeente ontdekten ze de Rotterdamse Energietransitielening VvE met NHG, zoals de Stimuleringslening kleine VvE heet in Rotterdam.
Araújo en haar buren hebben meerdere keren vergaderd over de lening. “Het is niet iets dat je zomaar beslist natuurlijk, je moet er goed over nadenken. Maar omdat het geen persoonlijke lening is, we gaan de lening als VvE aan, waren we er vrij snel uit” zegt Araújo. “Ook omdat er niet echt een alternatief was. De werkzaamheden moesten plaatsvinden. Dat hadden we misschien nog net zelf kunnen financieren, maar dan hadden we geen reserves meer gehad. Dat was dus geen optie.” Om in aanmerking te komen voor de Energietransitielening voor VvE’s moeten er minimaal twee maatregelen worden uitgevoerd: een energiebesparende en een woningverbeterende maatregel. De VvE van Araújo besloot om het dak te vervangen en te isoleren.
Het proces van het aanvragen van de lening had nog wel wat voeten in de aarde. “Het was behoorlijk overweldigend,” herinnert Araújo zich. “We moesten veel informatie verzamelen en inleveren, zowel bij de gemeente als bij SVn. Het was veel werk om alle persoonlijke gegevens veilig te versturen. Het kostte veel tijd om alles te verzamelen.”
Weet waar je aan begint, wees goed voorbereid. Dat zou Araújo andere VvE’s die een lening aanvragen willen meegeven. “Begin bij het einde,” adviseert ze. “Begin met de checklist en werk van achteren naar voren. Verzamel alle gegevens in één keer en start dan pas met de aanvraag, dat scheelt veel tijd.”
Nu de werkzaamheden zijn afgerond, merken Araújo en haar buren het effect al. “We zijn blij dat we het hebben gedaan,” zegt Araújo. “Het proces met de aannemer had wat voeten in de aarde, maar uiteindelijk is alles goed gekomen. Het dak gaat weer jaren mee en het is beter geïsoleerd. We merken nu al dat het effect heeft, maar we moeten nog even kijken wat de winter zegt.” Araújo raadt de Energietransitielening VvE dan ook aan voor andere VvE’s. “Het is vooral fijn dát de lening beschikbaar is, anders hadden we het niet kunnen doen.”
Bij de Stimuleringslening kleine VvE hebben VvE’s de mogelijkheid om te kiezen voor extra financiële zekerheid bij het gezamenlijk aangaan van een lening, door voor de variant met NHG (Nationale Hypotheek Garantie) te kiezen. Met de borg neemt NHG een drempel weg voor kleine VvE’s om gezamenlijk een lening aan te gaan. De NHG-borg kan helpen bij betalingsproblemen en biedt oplossingen bij verkoop, zoals een kwijtscheldingsregeling. Het grootste voordeel van de NHG-borg is echter de preventieve werking. NHG biedt op verzoek budgetcoaching en maatwerkoplossingen als VvE-leden betalingsachterstanden hebben.
sluitenHet verhaal van provincie Limburg
De Provincie Limburg helpt gemeenten bij het verstrekken van de Starterslening. Deze aanpak werkt. Vorig jaar werden in de provincie maar liefst 799 Startersleningen verstrekt, een record. Wat maakt deze aanpak zo’n succes? Vijf vragen aan gedeputeerde Michael Theuns (Wonen).
“Van elke Starterslening die in Limburg verstrekt wordt, betaalt de gemeente 25% en de Provincie 75%. Zo zorgen we ervoor dat alle gemeenten mee kunnen doen. We helpen starters bij de aankoop van hun eerste huis, maar zorgen er ook voor dat de woningmarkt in beweging is. Dit doen we sinds 2007 en inmiddels doen alle gemeenten in Limburg mee. De Starterslening is in de loop der jaren uitgegroeid tot een vaste waarde in Limburg. Ik kwam zelf als gemeenteraadslid in de gemeente Beek voor het eerst in aanraking met de Starterslening. Ik ging de politiek in op het moment dat ik zelf woningzoekend was, dus ik was gemotiveerd om iets te doen aan de beschikbaarheid en betaalbaarheid van woningen. Ik vond het toen al een fantastisch instrument.”
“In eerste instantie nam het Rijk een deel van de kosten van de Starterslening op zich. Toen dat stopte was de vraag: gaat de Provincie bijspringen? Al snel bleek dat vooral kleine gemeenten zouden stoppen met de lening als ze de lasten helemaal zelf moesten dragen. Daarom hebben we besloten om als Provincie een duit in het zakje te doen.”
“Wij zijn dankzij de Essentgelden behoorlijk kapitaalkrachtig. Dat geld hoeft niet meteen allemaal uitgegeven te worden, maar we zijn ook geen spaarclub. Als we het op deze manier maatschappelijk renderend kunnen maken, is dat toch mooi? Daar komt bij dat het uitgeleende geld weer terugkomt, waardoor we het nogmaals kunnen uitgeven. Voor de Provincie is het dus een instrument met een laag risico.”
“We zijn nu aan het kijken naar ‘een straatje erbij’. Dit houdt in dat we kijken of we aan de randen van steden en dorpen kunnen uitbreiden. Dit doen we omdat we tempo willen maken en meer woningen willen creëren binnen de bestaande kaders. Zo zorgen we ervoor dat er voldoende betaalbare woningen beschikbaar komen voor iedereen.”
“Het provinciale krediet voor uitvoering van de Startersleningen in 2024 is met 12 miljoen euro opgehoogd. De vraag naar de lening is echter zo groot dat er extra budget nodig is. De komende maanden gaan we kijken of en zo ja hoeveel we vanuit de Provincie beschikbaar stellen.”
De Starterslening in Limburg biedt starters op de woningmarkt een mogelijkheid om het gat tussen hun maximale leencapaciteit en de prijs van een woning te overbruggen. Deze aanvullende lening wordt aangeboden via het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten (SVn). De gemeente fungeert hierbij als financier en kan voorwaarden stellen aan de lening, zoals maximale leen- en aankoopbedragen.
sluitenHet verhaal van Voormalig hoofdkantoor ING
Projectontwikkelaar Reales kocht in Leeuwarden een kantorencomplex met drie gebouwen over van ING. De twee al leegstaande kantoorgebouwen herontwikkelt de ontwikkelaar tot woontorens met circa 200 appartementen.
De kantoorgebouwen Het Verlaat, Nijderbij en De Zwei vormen samen een beeldbepalend en bekend complex in de Friese stad, nabij het centrum en het centraal station. “Met name Het Verlaat is een markant gebouw dat we zo veel mogelijk in ere willen houden”, vertelt Marc Snijders, directeur van Reales. “Ook Nijderbij willen we in de bestaande constructie transformeren.” De gebouwen Het Verlaat en Nijderbij staan al leeg. ING huurt De Zwei voorlopig terug van de ontwikkelaar.
De woontorens voldoen straks aan de eisen van deze tijd. Snijders: “Daarmee geven we invulling aan de ambitie van de gemeente Leeuwarden om kwalitatieve woningbouw toe te voegen op een toplocatie de stad. Het wordt een wooncomplex met een mixed-use karakter. We verwijderen een deel van de plint en richten het parkeerterrein op de binnenplaats in als binnentuin met daar omheen commerciële functies.”
De projectontwikkelaar start in eerste instantie met de bouw van 180 tot 200 woningen in de leegstaande kantoorgebouwen. “Daarvan valt zo’n 60 procent in het betaalbare segment, ruim meer dan de eis bij woningbouwprojecten”, zegt Snijders. “We zoeken nog naar de juiste verdeling tussen koop- en huurwoningen.”
Reales financiert de aankoop van het complex met eigen vermogen en met behulp van de Transformatiefaciliteit. “We hebben een langlopende relatie met de Transformatiefaciliteit”, zegt Snijders. “Er is geen andere partij in de markt die ons in dit stadium van de ontwikkeling geld wil lenen. Met behulp van de financiering krijgen we projecten sneller van de grond en kunnen we meerdere projecten naast elkaar opstarten. Bovendien snappen de mensen achter de Transformatiefaciliteit de onzekerheden in deze fase, dat werkt prettig samen. Zonder deze lening hadden we het project in Leeuwarden niet gedaan.”
Snijders denkt vrij snel te kunnen starten met bouwen. “Het is transformatie van een kantoor- naar een woonfunctie en geen complete nieuwbouw. De ruimtelijke procedure, ook onder de nieuwe Omgevingswet, kunnen we daardoor naar verwachting snel doorlopen. Hopelijk lukt het om medio 2024 tot een onherroepelijke omgevingsvergunning te komen en kunnen we parallel daaraan de woningen verkopen.”
De eerste woningen hoopt de ontwikkelaar medio 2025 op te leveren. “Dat is voor kopers ook interessant, want die willen niet meer jarenlang wachten op een nieuwbouwwoning. Een overbruggingsfinanciering drukt namelijk behoorlijk op de lasten en tegen de tijd dat ze de sleutel krijgen, kan hun persoonlijke situatie anders zijn. Er is volop interesse voor het project.”
sluitenHet verhaal van duurzaam fonds FSFE
Op 4 mei berichtte de Leeuwarder Courant over het FSFE. Naast een terugblik over de resultaten van de afgelopen 10 jaar werd ook de mogelijke toekomstige rol van het FSFE belicht:
“Het Fûns Skjinne Fryske Enerzjy stak de afgelopen tien jaar miljoenen in de energietransitie in Friesland. De bodem van de pot met geld is nu echter in zicht. Het fonds verzet daarom de bakens. Meer lokaal en minder groot.”
Lees het complete artikel hier (pdf)
Bron: Leeuwarder Courant, tekst Wilbert Elting, beeld Zonnepark De Dolten I en II
sluiten€ 2,264 miljard
aan financiële regelingen
€ 596 miljoen
aan fondsen
Totaal toevertrouwd vermogen
€ 2,860 miljard
13.318
leningen
€ 414
miljoen
107.607
leningen
€ 1,669
miljard
€ 300 miljoen
20.850 projecten
per 1 juli 2021 is SVn geen fondsmanager meer van het Nationaal Warmtefonds
€ 20 miljoen
130 projecten
€ 90 miljoen
208 projecten
€ 75 miljoen
2 projecten
€ 50 miljoen
370 projecten
€ 14 miljoen
27 projecten
€ 18 miljoen
14 projecten
€ 20 miljoen
32 projecten
€ 6 miljoen
33 projecten
Ons jaarverslag verschijnt digitaal en bevat een overzicht van de belangrijkste gebeurtenissen in het afgelopen jaar plus de gehele financiële verantwoording. Het is te downloaden via de button.
Download PDF