In 2021 bestond SVn 25 jaar. Dat betekent een kwart eeuw aan maatschappelijk relevante financieringsoplossingen voor de gebouwde omgeving. Al die tijd doen we dit samen met gemeenten, provincies en het Rijk. Zo dragen we met trots bij aan de kwaliteit van leven en wonen in Nederland.
Ook 2021 stond voor een belangrijk deel weer in het teken van Covid-19. Voor het tweede achtereenvolgende jaar constateren we dat het virus afgelopen jaar vooral maatschappelijk grote impact had. De economie lijkt als geheel dankzij de ondersteunende maatregelen maar beperkt hinder te ondervinden. Echter trekt de pandemie wel een zware wissel op een aantal specifieke sectoren en groepen. Wat dit op de langere termijn betekent voor bijvoorbeeld de gebouwde omgeving, verduurzaming en energietransitie blijft nu nog ongewis.
Voor SVn is de impact op de bestaande leningportefeuille en het aantal nieuwe aanvragen vooralsnog beperkt. Dit is anders voor onze eigen organisatie. In 2021 werkten onze medewerkers – net als in 2020 – voornamelijk vanuit huis. Al dat thuiswerken zorgde er wel voor dat we creatiever werden, zowel in onderlinge samenwerking als in de samenwerking met deelnemers en stakeholders.
Er is veel behoefte aan comfortabel en veilig wonen. Door Covid-19 misschien nog wel meer. Tegelijkertijd is de woningmarkt oververhit, met een oplopend tekort van ruim 300.000 woningen en een woningproductie die nog steeds stagneert. Ook de prijzen voor koopwoningen blijven fors stijgen, met de lage rentestand als belangrijke factor. En de wachttijden voor huurwoningen nemen toe.
Een steeds groter probleem vormen de oplopende prijzen van grond en grondstoffen en de personeelstekorten in de bouw- en installatiesector. Daarmee staat ook de verduurzaming van de woningvoorraad onder druk. De nieuwe ministersploeg, en dan met name de ministers voor Volkshuisvesting en voor Klimaat en Energie, wacht een pittige taak.
Gemeenten en provincies staan de komende jaren voor uitdagende opgaven op het gebied van wonen, stedelijke vernieuwing en energietransitie. Hoe zorgen we voor betaalbare woningen voor starters? Kunnen we leegstaande kantoren transformeren? Hoe spelen we in op vergrijzing? Hoe verduurzamen we woningen, maatschappelijk vastgoed en andere gebouwen? Hoe faciliteren we nieuwe woonvormen, zoals wooncoöperaties? De kernactiviteiten van SVn liggen op al deze terreinen. We denken daarom met een team van betrokken medewerkers continu met gemeenten, provincies en andere overheden mee, om specifieke financieringsoplossingen te bedenken voor deze uitdagingen.
Stella Vos-van Daatselaar & Arjen Gielen
Directie SVn
Interview SOFIE
Vanaf juli 2021 liggen in de Rotterdamse Rijnhaven vier wikkelboats. Deze boten, die zijn gemaakt van 24 lagen ‘om elkaar gewikkeld’ karton, laten zien hoe je ruimte multifunctioneel kunt gebruiken. Het Rotterdamse fonds SOFIE financierde het project dat staat voor duurzaamheid en verbinding met de buurt.
“Het fijne aan het project is dat het niet alleen rendeert, maar ook bijdraagt aan de beleving en ontwikkeling van het gebied”, vertelt Sander Waterval, initiatiefnemer van het project. “De Rijnhaven is nog erg in ontwikkeling. Dan kun je met iets kleins als de wikkelboats grote dingen bewerkstelligen.”
De wikkelboats zijn ‘tiny houses’ op pontons en grotendeels zelfvoorzienend. De komende vijf jaar liggen ze in de Rotterdamse Rijnhaven, waar ze gebruikt kunnen worden als vergader- en loungeplek, of als unieke overnachtingsmogelijkheid. Naast multifunctioneel zijn de wikkelboats ook duurzaam. De boten zijn licht, en makkelijk te verplaatsen naar een andere locatie in het stadshavengebied. Daardoor kunnen ze nog jarenlang gebruikt worden. Ook bestaan de boten volledig uit recyclebaar materiaal of materiaal dat eenvoudig te recyclen is.
De Rijnhaven is een gebied met veel hoogbouw. De buurtbewoners kijken uit op beton en hebben bij hun woning vaak maar een klein balkon. De wikkelboats maken gebruik van de ruimte op het water en maken de buurt daarmee groener. Waterval: “De mensen die rondom de Rijnhaven wonen, hebben door het gebruik van het water meer buitenruimte. De wikkelboats zijn bedoeld voor de buurt. Om visite te ontvangen, te werken of om er zelf een keertje te overnachten. Het is een belevenis op het water.”
“Er was op korte termijn veel bereidheid om het project te realiseren”, vervolgt Waterval. “Door middel van crowdfunding was het mogelijk een eerste bedrag bij elkaar te brengen om het project te starten.” SOFIE kon het gat in het kapitaal dichten, omdat financiering bij een bank lastig bleek. Waterval: “Het gaat om een project van vijf jaar, waardoor je in een korte tijd al een deel van je financiering moet terugverdienen. Met de ondersteuning van SOFIE kon het project toch doorgaan. SOFIE wil het stadshavengebied van Rotterdam innovatiever en economisch waardevol maken. Daar passen de wikkelboats goed in. Daarnaast inspireren de wikkelboats andere duurzame initiatieven.”
De wikkelboats passen niet alleen goed in de stadshaven van Rotterdam. Er worden ook gesprekken gevoerd met onder meer Gouda, Maastricht en Antwerpen. Waterval: “In veel steden worstelt men met de vraag hoe je de ruimte van water efficiënter kunt gebruiken. Rotterdam is daarmee een inspiratie voor andere steden. Het leukste aan dit project is dat mensen die de boten zien meteen een glimlach op hun gezicht krijgen. Naast dat ze duurzaam zijn, maken ze mensen dus ook echt vrolijk.”
sluitenInterview Starterslening
Isaura uit Vlissingen wilde toch echt op eigen benen staan. Dankzij een aankoopmakelaar en de Starterslening lukte het haar om een appartement van 73 m2 in Goes te kopen.
“Ik heb me lang georiënteerd op een woning en ben gericht gaan zoeken naar iets voor mezelf toen mijn relatie overging”, vertelt Isaura. “In die zoektocht van een jaar nam ik de laatste maanden een aankoopmakelaar in de arm, omdat ik merkte dat ik zelf overal naast greep. Het kwam vaak niet eens tot een bezichtiging. Afspraken werden afgezegd, omdat een woning al verkocht was. De frustratie liep zo hoog op dat ik iemand wilde die me hielp. Een aankoopmakelaar kost wel wat, maar het levert uiteindelijk ook wat op.”
Voor het appartement dat Isaura uiteindelijk kocht, waren al meerdere bezichtigingen geweest en ook al biedingen gedaan. Isaura: “Ik moest in sneltreinvaart bedenken wat ik wilde en wat ik zou bieden. Ik bood de vraagprijs. Een investeerder wilde het appartement kopen voor meer geld. Met mijn tweede bod iets over de vraagprijs gunden de verkopers het toch aan mij, omdat ze liever een starter wilden helpen. Een fantastisch gebaar, waar ik enorm dankbaar voor ben.”
“Via mijn aankoopmakelaar wist ik van de Starterslening”, vervolgt Isaura. “Ik vroeg een financieel adviseur me te helpen, want ik vond het soms best ingewikkeld wat ik precies moest aanleveren. Hij onderhield ook het contact met SVn. Ik ben blij dat Goes deelneemt aan de Starterslening, want zonder de lening was het echt niet gelukt om dit appartement te kopen.”
Voor de bijkomende kosten die je zelf moet financieren wanneer je een woning koopt, had Isaura flink gespaard. “Ik heb lang bij mijn ouders gewoond en daar dus de tijd voor gehad. Voor zowel de bijkomende kosten als de inrichting van de woning had ik voldoende spaargeld. Daarnaast heb ik geluk met een handige vader en vrienden en familie die wilden helpen met klussen. We hebben wat in de indeling van het appartement veranderd, een kozijn vervangen en de badkamer gestript. Ik heb alleen het stucwerk van de wanden maar hoeven uitbesteden.”
sluitenInterview Starterslening
Een huis met een groot stuk grond om de pony’s van Odette op kwijt te kunnen. Met die wens gingen Mark en Odette op huizenjacht. Maar zie daarmee in de huidige woningmarkt maar eens iets betaalbaars te vinden.
“We waren actief op zoek en hadden al een aantal bezichtigingen gehad”, vertelt Mark. “Van één woning was de waterrekening erg goedkoop. De regen kwam zo door het plafond de badkamer in. Ik ben handig en schuw een kluswoning niet, maar dit ging te ver.” Odette vult aan: “Als we een makelaar opbelden voor een huis, moesten we bij wijze van spreken meteen een bod uitbrengen. Er gingen op die manier redelijk wat woningen aan onze neus voorbij.”
Een vriendin van Mark wist dat het stel op zoek was naar een woning met grond. Mark: “De woning van haar oom kwam vanuit een erfenis vrij. Nog voordat een makelaar het te koop zette, kregen wij de eerste keuze. We konden en wilden niet anders dan die kans met beide handen aangrijpen. Zeker omdat de woning maar liefst 1.400 vierkante meter grond aan de achterkant heeft.” Voor Odette dus een mooie achtertuin voor haar pony’s. “Maar er blijft vast ook nog wel wat tuin voor onszelf over hoor”, lacht ze.
De verkopers gunden de vrijstaande arbeiderswoning uit 1930 aan het koppel. Odette: “Het is één van de drie nog originele huisjes in de straat. Binnenin is wel wat verbouwd, maar aan verduurzaming is nog nooit gedaan.” Een mooie uitdaging dus voor de handige Mark. “Met de hulp van vrienden en familie plaatsen we nu voorzetwanden met isolatiemateriaal dat dik genoeg is om de gasrekening omlaag te brengen”, zegt hij. “Ook komt er overal dubbel glas en kunststof kozijnen. Dat laatste laten we doen, net als het dak volgend jaar. Als we het zelf doen, krijgen we namelijk geen garantie.” Ook Odette helpt fanatiek mee met klussen. “Een accuboormachine is mijn nieuwe vriend. En ik zet inmiddels met gemak een voorzetwandje of maak een plafond van gipsplaten.” Mark glimlacht trots: “Ze is een snelle leerling.”
Zowel Mark als Odette wilden per se een huis kopen. “Huren vinden we weggegooid geld en is doorgaans duurder dan de gemiddelde maandlasten voor een hypotheek”, aldus Mark. Het stel gebruikte de Starterslening om een bouwdepot te openen. Odette: “Daarmee betalen we de duurzame verbouwing. Zonder de Starterslening was dat niet gelukt. En we houden na het betalen van de bijkomende kosten nu nog wat spaargeld over voor de inrichting. Nog voordat de koop rond was, hielden we ook alle reclamefolders in de gaten. De euro’s die we met die aanbiedingen bespaarden, wogen ruimschoots op tegen de kosten voor de opslagbox voor alle aankopen. Echte Hollanders zijn we, hè!”
sluitenInterview Transformatiefaciliteit
De gemeente Delft wil de komende jaren flink wat huizen bouwen, maar de ruimte is beperkt. Een van de oplossingen: voormalige bedrijfspanden ombouwen naar woningen. Zo transformeert Mahler Vastgoed Ontwikkeling in samenwerking met Ter Steege Bouw Vastgoed een voormalige gereedschapsfabriek in Delft tot circa 125 woningen.
Vlak bij het centrum van Delft staat machine- en gereedschappenfabriek P. van der Zee. Het gebouw werd in 1965 gebouwd; de fabriek was een familiebedrijf. Afgelopen jaar kwam het gebouw in het bezit van ontwikkelaars Mahler en Ter Steege. “Toen deze voormalige fabriek te koop kwam, sprak het ons direct aan door zijn geschiedenis”, vertelt Twan Mahler, projectontwikkelaar bij Mahler Vastgoed Ontwikkeling.
“De fabriek was een familiebedrijf, zoals wij dat ook zijn. Daardoor klikten we goed. We zijn, toen het op de markt kwam, meteen gaan nadenken over hoe we dit gebouw konden herontwikkelen. We vroegen ons af: hoe geven we iets extra’s, voegen we iets toe aan de buurt? Om dat te bereiken, wilden we de geschiedenis van de fabriek meenemen in de ontwerpen. Een architect gaf er vorm aan. Enerzijds bekijken we of de machines die gebruikt werden een plek kunnen krijgen in het pand, anderzijds of we een gedenksteen of een naam kunnen plaatsen. Het is fijn om iets herkenbaars terug te brengen in het nieuwe pand. Zo blijft de geschiedenis van het pand in stand. Dit sprak de voormalig eigenaren ook aan.”
In de buurt wordt veel gebouwd. Dat zorgt voor een extra uitdaging, omdat de plannen van de verschillende ontwikkelaars wel op elkaar afgestemd moeten worden. Mahler: “We zijn in gesprek met mede-ontwikkelaars en de gemeente om te kijken hoe ons project aansluit op de rest van de wijk. We hebben een stedenbouwkundigbureau ingehuurd om dit te begeleiden. Dat zorgt voor een mooi geheel, maar ook voor snelheid. Met ons plan sluiten we goed aan op de beoogde woonkwaliteit, mede door het extra groen dat we willen realiseren. Daarnaast hebben we nauw contact met de bouwprojecten die ook in de wijk plaatsvinden en willen we de buurt raadplegen. Zo zorgen we ervoor dat de wijk straks één geheel is.”
Via via kwam Mahler in contact met SVn en de Transformatiefaciliteit. “We zijn een compacte ontwikkelaar die graag werkt aan grote projecten. De afgelopen coronaperiode liepen we vertragingen op, waardoor veel eigen vermogen in nog lopende projecten zit. Financiering vanuit de Transformatiefaciliteit was dan ook erg welkom. Doordat we nu de voorfase tot aan de vergunning kunnen financieren, kunnen we het project ook sneller verkopen aan een belegger. Die is in de huidige markt pas bereid om in te stappen en risico’s te nemen als de vergunning er is. De Transformatiefaciliteit zorgt daarmee dus voor een versnelling van het project. Daarnaast sluit het project aan bij het streven van de Transformatiefaciliteit om betaalbare woningen te bouwen. In Delft komen woningen binnen het segment sociale of middeldure huur.”
sluiten€ 1,43 miljard
aan financiële regelingen
€ 805 miljoen
aan fondsen
Totaal toevertrouwd vermogen
€ 2,24 miljard
12.341
leningen
€ 192
miljoen
78.525
leningen
€ 1,025
miljard
€ 600 miljoen
27.549 projecten
per 1 juli 2021 is SVn geen fondsmanager meer van het Nationaal Warmtefonds
€ 90 miljoen
122 projecten
€ 20 miljoen
68 projecten
€ 35 miljoen
168 projecten
€ 14 miljoen
24 projecten
€ 18 miljoen
15 projecten
€ 20 miljoen
26 projecten
€ 8 miljoen
22 projecten
Ons jaarverslag verschijnt digitaal en bevat een overzicht van de belangrijkste gebeurtenissen in het afgelopen jaar plus de gehele financiële verantwoording. Het is te downloaden via de button.
Download PDF