Er valt niet aan te ontkomen om dit jaarverslag te beginnen met COVID-19. De uiteindelijke gevolgen van de pandemie kunnen we nu nog niet overzien, maar zeker is dat ze in vele opzichten nog jarenlang impact zullen hebben.
Iedereen die het afgelopen jaar noodgedwongen veel thuis heeft moeten werken is het belang van goede huisvesting duidelijk geworden. Niet voor iedereen is goede huisvesting vanzelfsprekend. 2020 was het jaar van de alsmaar stijgende woningtekorten en oplopende woningprijzen. De woningmarkt stagneert volledig. Starters werden in 2020 wederom op achterstand gezet.
Met de Starterslening hielpen we vorig jaar ruim 2000 starters bij het kopen van hun eerste woning. De vraag naar de lening neemt toe, zien we in de eerste maanden van dit jaar. Natuurlijk is er veel meer nodig om de positie van de starter op de woningmarkt te verbeteren. Meer woningen bouwen bijvoorbeeld. Ook daar draagt SVn aan bij. Zo verstrekt de Transformatiefaciliteit zakelijke leningen aan projectontwikkelaars om de voorfase van woningbouwprojecten te financieren. Daarmee maken we nu al de bouw van meer dan 2.700 woningen mogelijk.
In het begin van 2020 spraken we over bijna niets anders dan verduurzamen, energie opwek en stikstof. Hoewel de maatschappelijke aandacht logischerwijs verplaatste naar COVID kunnen we wel zeggen dat de urgentie van een gezonde en duurzame leefomgeving duidelijker dan ooit op de kaart staat. SVn speelt een rol van betekenis in de energietransitie. Via SVn en de fondsen die wij beheren dragen wij bij aan bijzondere projecten in de energietransitie zoals het aardgasvrij maken van dorpen, kantoren en sportaccommodaties, windparken en aan minder asbest.
In het vorig jaarverslag maakten we melding van het feit dat SVn met haar deelnemers in gesprek zou gaan over onze activiteiten, de deelnemersovereenkomst en de beheervergoeding die al bijna 25 jaar niet is verhoogd. Waar we toen geen rekening mee hadden gehouden is dat deze bijeenkomsten via Teams moesten plaatsvinden. Laten we profiteren van de nieuwe manieren van digitaal ontmoeten en elkaar in 2021 daarnaast ook weer face-to-face ontmoeten. Wij kijken er naar uit.
Jan Willem van Beek & Stella Vos
Directie
SVn
Interview Starterslening
De Zeeuwse Priscilla scrolde regelmatig door het online huizenaanbod in Rilland, maar nooit met serieuze intenties. Tot ze voor de zoveelste keer dezelfde woning op haar scherm zag. Een kluswoning weliswaar, maar wel betaalbaar.
“Ik vond de buitenkant van de woning niet mooi, maar het stond wel voor een betaalbare prijs te koop”, vertelt Priscilla. “Mijn moeder zei dat ik er doorheen moest kijken. In je eentje is het al lastig genoeg om iets te kopen, dus ze vond dat ik niet te veeleisend moest zijn. Ik wilde eigenlijk in Bergen op Zoom wonen, maar zag al snel dat het daar te duur is voor mij als alleenstaande. Ik besloot gewoon maar een bezichtiging in te plannen voor de minder mooie woning. Met enkel gaan kijken had ik tenslotte niets te verliezen.”
“Ik was vooraf gewaarschuwd door mensen in de buurt dat ik me schrap moest zetten voor wat ik binnen zou aantreffen”, vervolgt Priscilla. “Van alle bezichtigingen die er geweest waren, durfde niemand het aan om door te zetten. Er moest veel aan de woning gedaan worden en de foto’s die online stonden, waren niet de meest recente.” Priscilla ziet er toch een kans in en doet in overleg met haar aankoopmakelaar een bod. “Dat vond de verkoper te laag, maar hij verkocht het uiteindelijk toch aan me voor minder dan de vraagprijs.”
Omdat ze nog geen idee had wat ze precies kon lenen, schakelde Priscilla meteen een hypotheekadviseur in nadat het bod geaccepteerd was. Priscilla: “Het werd al snel duidelijk dat ik de woning niet kon kopen zonder gebruik van de Starterslening. Of ik moest het bedrag dat ik tekort kwam zelf inleggen. Ik woonde nog thuis en had daardoor voldoende gespaard, maar naast de bijkomende kosten had ik dat geld hard nodig voor het opknappen van de woning en de inrichting. De Starterslening was voor mij daarom dé oplossing om het financiële plaatje rond te krijgen.”
In de rijtjeswoning met drie slaapkamers moest behoorlijk wat gebeuren. “Een nieuwe trap en vloeren, een nieuwe badkamer en een flinke dosis aandacht voor de voor- en achtertuin”, zegt Priscilla. “Eerst doe ik de binnenkant. Ik heb veel klushulp van vrienden, familie en mijn nieuwe buren. Zo bespaar ik op de kosten. Alleen het stucen van de muren heb ik uitbesteed, dat is vakwerk. Een kluswoning kopen is echt doorzetten, maar ik ben blij dat ik deze kans gepakt heb nu ik zie hoe mooi het wordt.”
sluitenInterview BNG Duurzaamheidsfonds
Ze willen het liefst dat alle Nederlandse gebouwen meer energie opleveren dan ze vragen. Maar een mooie tussenstap vindt het Utrechtse Groenpand ten minste energieneutraal: evenveel gebruiken als opwekken. De verbouwing van hun eigen kantoorpand dient als showcase. Met behulp van een financiering van het BNG Duurzaamheidsfonds wordt het gebouw volledig energieneutraal.
De naam zegt het al: Groenpand houdt zich bezig met het vergroenen van panden. “Oftewel grijze panden omturnen naar groenen panden”, aldus Joren Harmanny, mede-eigenaar van Groenpand. “Vergroenen bedoelen we zowel letterlijk als figuurlijk. Figuurlijk betekent het energieneutraal maken, letterlijk geven we gebouwen een groene facelift met bijvoorbeeld een daktuin en een groene gevel.”
Het begon allemaal toen Harmanny en mede-oprichter van Groenpand IJmert Muilwijk samen de studie milieukunde deden. Harmanny: “We deelden een gezamenlijke zorg over wat we als mensen op deze planeet uitspoken en over de gevolgen van klimaatverandering en het verlies van biodiversiteit. Wat we niet snapten, was waarom mensen geen oplossingen aangrepen. Waarom zou niet iedereen zijn huis isoleren en warmtepompen installeren? Wij wilden dat zo makkelijk en toegankelijk mogelijk maken, van advies tot uitvoering. Eigenlijk een soort one-stop shop voor het verduurzamen van je kantoorpand of woonhuis. Dat werd Groenpand.”
“We werken in stappen”, vervolgt Harmanny. “Eerst komt er een adviestraject, met ook een stukje over financiering. Naast subsidies zijn dat mogelijkheden voor leningen, zoals bij het BNG Duurzaamheidsfonds voor zakelijke klanten en de Energiebespaarlening voor particulieren en VvE’s. Als je geld voor duurzame maatregelen leent, verdien je dat doorgaans na een paar jaar weer terug. Na het advies volgt de realisatie. We hebben eigen installateurs in huis die zonnepanelen plaatsen, warmtepompen installeren en groendaken maken. Het is een bewuste keuze om dat zelf te doen en zo alle kennis en expertise bij elkaar te brengen in Groenpand. Van ingenieurs krijg je een theoretisch verhaal, van installateurs de praktische kant. Die bonte mix maakt dat we veel van elkaar leren.”
Met hun eind 2019 aangekochte kantoorpand van ruim 1.300 vierkante meter op een bedrijventerrein in Utrecht wil Groenpand laten zien dat de stap naar energieneutraal te maken is. Harmanny: “Als heel Nederland ons voorbeeld volgt, kunnen kolen- en gascentrales straks dicht. Dat is een grote opgave én een uitdaging, maar het kan echt. Als we het maar willen. Een mooi voorbeeld daarvan is een van onze eerste klanten, Garage Cupido op Terschelling. Ze gingen bij ons een adviestraject in, waarna er bij de eigenaar een enthousiasme groeide om zijn bedrijf energieneutraal te krijgen. Hij schrok vooral van zijn ecologische footprint van duizenden tonnen CO2 en nam zijn verantwoordelijkheid. De garage is inmiddels energieneutraal.”
Een energieneutraal pand begint bij isoleren, bijvoorbeeld met driedubbel glas en dak-, vloer- en gevelisolatie. “Daarna kijk je naar de overgebleven energiebehoefte, die je duurzaam opwekt met bijvoorbeeld zonnepanelen”, zegt Harmanny. “Kantoorpanden hebben twee grote energieslurpers: verwarming en verlichting. Vloerverwarming is een goede stap naar een efficiënter verwarmingssysteem met lagetemperatuurverwarming, bij voorkeur in combinatie met een warmtepomp en een warmteterugwinsysteem. Voor verlichting is dat een automatisch schakelsysteem dat hele verdiepingen aanstuurt. En op ledverlichting ten opzichte van conventionele verlichting kun je flink besparen. Sowieso is nadenken over led de moeite waard. Het is een relatief kleine investering die je snel terugverdient.”
Inmiddels helpt Groenpand alweer zes jaar zowel particuliere als zakelijke klanten om hun pand(en) te vergroenen en onafhankelijk te laten worden van fossiele brandstoffen. Harmanny: “Dat is ook echt nodig, want naast dat fossiele brandstoffen schaars worden, zijn ook de gevolgen van onze CO2-uitstoot voor het milieu niet te overzien. Met ons eigen kantoorpand dat straks energieneutraal is, hopen we meerdere bedrijven en particulieren zover te krijgen. Met als ultiem doel dat Nederlandse huishoudens en bedrijven straks meer energie produceren dan ze nodig hebben. Het BNG Duurzaamheidsfonds speelt daarin voor zakelijke klanten een belangrijke rol. Ook voor ons, want zonder financiering hadden we onze energieneutrale ambitie nog even moeten parkeren en het bij een enkele verbouwing moeten laten.”
sluitenInterview Duurzaamheidslening
Op het dak van de nieuwbouwwoning van Tom lagen maar vier zonnepanelen. Dat kon beter. Maar hoe investeer je in zonne-energie als je net een duur huis hebt gekocht? De Duurzaamheidslening bleek een mooie oplossing. “Ik stond ervan te kijken hoe snel het allemaal ging.”
Meteoroloog Tom kocht in april 2020 zijn eerste huis, samen met zijn partner Vivienne. Een nieuwbouwwoning in het Noord-Brabantse Oosterhout. Aan de aannemer had Tom gevraagd of er niet wat meer zonnepanelen op het dak konden komen. Maar die hield de boot af: een dak op het noorden was namelijk verre van ideaal voor panelen.
Tom legde zich er al bijna bij neer. “We hebben een puntgevel met een schuin dak en er is geen plek voor panelen pal op het zuiden. Maar toen zag ik bij een identieke woning naast ons wel zonnepanelen. En dat op het noorden. Dus ben ik offertes gaan opvragen. Veel bedrijven vinden panelen op het noorden niet gunstig, maar gelukkig wilde één bedrijf het wel doorrekenen.”
Daaruit bleek dat de panelen een rendement van 55 tot 60% zouden leveren. “Dat vonden we prima, want alle beetjes helpen.” Alleen was de bodem van de geldpot inmiddels in zicht. “Op de SVn-website las ik over de Duurzaamheidslening. Dat leek me een goede regeling. Binnen twee weken was onze lening rond. Vervolgens bleek de zonnepanelenleverancier een gaatje te hebben en weer anderhalve week later lagen er veertien panelen op het dak. Ik stond ervan te kijken hoe snel het allemaal ging.”
En hoe bevallen de zonnepanelen? Tom: “In de winter is het geen vetpot qua zonne-uren, ik ben heel benieuwd naar de zomer. We zetten nu de wasmachine en de vaatwasser aan als de zon schijnt. Zonde om die energie verloren te laten gaan, toch? Onze maandelijkse besparing is al hoger dan de rente en de aflossing. En onze terugverdientijd is zo’n elf jaar.”
sluitenInterview Verzilverlening
Anja en Arjan willen graag energieneutraal wonen. Dat vergt wel wat werk aan het huis, en dus geld. De Verzilverlening komt dan ook als geroepen. “Met de lening kunnen we alle werkzaamheden in een keer laten doen. Anders waren we dit hele proces misschien niet gestart.”
Anja en Arjan kopen in 2018 een vrijstaande woning in Lunteren, Gelderland. Het huis uit 1978 is speels, uniek en staat op een ruime kavel. Maar energieneutraal? Dat niet. Het stel laat nog voor de verhuizing dubbel glas, vloerverwarming en dakisolatie aanbrengen. “Toch dachten we na een paar jaar: we zijn er nog niet.”
De volgende stap is vloerisolatie, een warmtepomp, zonnecollectoren, extra zonnepanelen en zonwering. Anja: “Hiermee kunnen we water verwarmen voor de verwarming en het sanitair. We verwachten van deze combinatie ook dat we er zomers ons huis mee kunnen koelen.” Mooie plannen, maar al met al wel een kostbaar project.
Arjan: “We hebben flink wat eigen geld in de verbouwing gestoken. Maar we wilden ook een buffer houden. De gemeente Ede wees ons toen op de Verzilverlening van SVn. We waren verrast, want we wisten niet dat je deze ook kunt inzetten voor verduurzaming. Bovendien voert de gemeente samen met SVn de provinciale Stimuleringsregeling Toekomstbestendig Wonen Gelderland uit. Hier valt ook verduurzaming van woningen onder.
Het mooie is dat we na de eenmalige afsluitkosten geen extra maandlasten hebben van de lening. Dat trok ons over de streep.” Bovendien dalen de energiekosten door de aanpassingen. Anja: “Nadat de maatregelen zijn getroffen zijn we helemaal gasloos en nemen we ook heel weinig elektriciteit af.”
Gelukkig ging de aanvraagprocedure voor de Verzilverlening snel. Arjan: “Na het akkoord waren de handtekeningen binnen een week bij de notaris gezet. Er is geen inkomenstoets, alleen de verklaring dat je overwaarde hebt op het huis waar je een hypotheek op vestigt. Die eenvoudige procedure sprak ons aan. Bovendien werden onze declaraties binnen een week betaald door SVn. We werken allebei bij een gemeente en kunnen nu onze ervaringen delen met de inwoners.”
sluiten€ 1,35 miljard
aan financiële regelingen
€ 790 miljoen
aan fondsen
Totaal toevertrouwd vermogen
€ 2,14 miljard
13.994
leningen
€ 177
miljoen
76.474
leningen
€ 1,040
miljard
€ 600 miljoen
27.646 projecten
€ 90 miljoen
112 projecten
€ 20 miljoen
51 projecten
€ 20 miljoen
73 projecten
€ 14 miljoen
20 projecten
€ 18 miljoen
13 projecten
€ 20 miljoen
20 projecten
€ 8 miljoen
16 projecten
Ons jaarverslag verschijnt volledig digitaal. Hier vindt u een overzicht van de belangrijkste gebeurtenissen en de gehele financiële verantwoording. Download hem hieronder als PDF.
Download PDF